Döviz endeksli mevduat, anapara ve faiz getirisi bakımından Türk Lirası yerine belirli bir döviz kuruna endekslenen bir tasarruf ürünüdür; kullanıcılar, kur artışından sağlanan ek getiri imkânıyla enflasyona ve yerel para biriminin değer kaybına karşı korunurken, vade sonunda döviz kurları üzerinden hesaplanan getiriyi TL cinsinden tahsil eder.
Döviz endeksli mevduat kavramı ve işleyişi
Döviz endeksli mevduat, vade başlangıcında belirlenen döviz kuru referans alınarak anapara ve faiz getirisinin bu kur üzerinden hesaplandığı bir mevduat türüdür ve vade sonunda TÜFE veya döviz kuru artışı kadar ek kazanç sunarak tasarrufların reel değerini korumayı hedefler.
Döviz endeksli mevduatın avantajları
Döviz endeksli mevduat, enflasyon ve kur riskine karşı koruma sağlarken, TL mevduata kıyasla yüksek reel getiri potansiyeli sunar ve farklı vade seçenekleriyle yatırımcıların likidite ihtiyaçlarına esnek çözümler getirir.
Risk faktörleri ve dezavantajlar
Kur dalgalanmalarına bağlı belirsizlikler, vade sonunda beklenenden düşük getiri riski oluşturabilir; ayrıca banka temerrüt riski ve vergi yükümlülükleri, yatırımcıların net kazancını etkileyebilecek unsurlar arasında yer alır.
Kur riski
Kur riski, vade süresince döviz kurlarındaki beklenmedik dalgalanmaların getiriyi azaltma olasılığını ifade eder ve yatırımcıların net kazancını doğrudan etkiler.
Likidite riski
Likidite riski, vade öncesi çekim durumunda erken kapama cezası ve düşük geri ödeme oranı nedeniyle yatırım tutarının eriyebilme ihtimalini barındırır.
Banka temerrüt riski
Banka temerrüt riski, mevduat sahibinin parasını vadede tahsil edememesi durumunu ifade eder ve devlet mevduat sigortası limitleri dışında kalan kısımda kayıp yaşanabilir.
Döviz endeksli mevduat nasıl açılır
Döviz endeksli mevduat hesabı açmak için bankanın internet şubesi, mobil uygulaması veya şube kanalı üzerinden gerekli kimlik ve hesap bilgileriyle başvuru yapılır; vade, tutar ve referans döviz kuru tercihleri belirlendikten sonra hesap aktif hale gelir.
Gerekli belgeler
Nüfus cüzdanı veya pasaport ile mevcut TL mevduat hesabı bilgileri, başvuru sırasında sunulması gereken temel evraklardır.
Başvuru süreci
Başvuru formunun doldurulması, vade ve döviz kuru seçeneklerinin onaylanması sonrası sözleşme imzalanarak mevduat aktifleşir ve vade boyunca referans kur takibi başlar.
Vergilendirme ve yasal düzenlemeler
Döviz endeksli mevduat faiz gelirleri, Gelir Vergisi Kanunu’na göre stopaja tabi tutulur ve yıllık beyan sınırını aşan kazançlar üzerinden ek vergi yükümlülüğü doğabilir; ayrıca BDDK ve TCMB düzenlemeleri yatırım koşullarını belirler.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda döviz endeksli mevduat hakkında en çok merak edilen sorular ve yanıtları yer almaktadır.
Döviz endeksli mevduat mı vadeli mevduattan daha karlı?
Kur artışından sağlanan ek getiri imkânı sayesinde enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde vadeli TL mevduata kıyasla daha yüksek reel kazanç sağlayabilir.
Kur dalgalanmalarından nasıl etkilenir?
Vade boyunca referans alınan döviz kuru yükselirse ek getiri artarken, kur düşerse beklenen kazanç azalabilir veya nominal kayıp ortaya çıkabilir.
Hangi bankalar döviz endeksli mevduat sunuyor?
Çoğu mevduat bankası ve katılım bankası döviz endeksli ürünler sunar; güncel liste ve oranlar için doğrudan bankaların resmi kanalları incelenmelidir.
Mevduat sigortası kapsamına girer mi?
TL mevduat sigortası Döviz endeksli TL karşılığı anapara ve faizi kapsar, ancak sigorta limiti üzerinde kalan tutarlar korunmaz.
Vergilendirmesi nasıl yapılır?
Faiz getirisi üzerinden %15–35 arasında değişen oranlarda stopaj kesintisi uygulanır; yıllık beyan sınırını aşan gelirler gelir vergisi beyannamesi ile bildirilir.
Döviz endeksli mevduat hesap açma ücreti var mı?
Çoğu banka hesap açılışı ve işletim için ek ücret talep etmez, ancak erken kapama cezası ve komisyon oranları bankaya göre değişkenlik gösterir.
Vadesinden önce çekebilir mi?
Vade öncesi kapama işlemlerinde banka tarafından belirlenen erken kapama cezası uygulanır ve ödenecek tutar nominal getiriden düşülür.
