Federal Reserve System, yaygın adıyla Fed, Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankası olarak para politikasını yürüten ve küresel finansal sistemde dengeyi korumayı hedefleyen bağımsız bir kurumdur. Fed’in temel amacı, enflasyonu kontrol altına alırken istihdamı desteklemek ve finansal kriz risklerini azaltmaktır; piyasa aktörleri, yatırımcılar ve ekonomik analistler Fed’in kararlarını yakından izleyerek ekonomik beklentilerini şekillendirir.
Fed’in Tanımı ve Görevleri
Fed, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bankacılık sisteminin denetimini sağlarken para arzı ve faiz oranları üzerinde yetkiye sahiptir. Para politikasını yürütmek için açık piyasa işlemleri, kısa vadeli faiz oranı hedeflemesi ve bankaların zorunlu karşılık oranlarını belirleme gibi araçları kullanır.
Fed Tarihçesi ve Gelişimi
1913 yılında imzalanan Federal Reserve Yasası ile kurulan Fed, zaman içinde ikinci Dünya Savaşı, 1970’lerin stagflasyonu ve 2008 küresel finans krizi gibi dönüm noktalarında görev tanımını genişleterek ekonomik istikrarı koruma mekanizmalarını güçlendirmiştir.
Fed Para Politikası Araçları
Fed’in para politikası araçları, ekonomiye likidite sağlamak veya çekmek için kritik öneme sahiptir. Bu kapsamda temel araçlar açık piyasa işlemleri ve faiz oranı politikasıdır.
Açık Piyasa işlemleri
Açık piyasa işlemleriyle Fed, devlet tahvili alım-satımı yaparak piyasadaki para miktarını ayarlar ve kısa vadeli faiz oranlarını doğrudan etkiler.
Faiz oranı belirleme
Fed, federal fonlama faiz oranını hedefleyerek bankalar arası borçlanma maliyetini düzenler; bu sayede kredi koşulları ve tüketici harcamaları üzerinde dolaylı kontrol sağlar.
Fed’in Ekonomiye Etkisi
Fed kararları, enflasyon, istihdam ve ekonomik büyüme üzerinde doğrudan etki oluşturur. Politikalar sıkılaştırıldığında kredi maliyetleri yükselir ve talep dengelenir, gevşetildiğinde ise yatırım ve tüketim desteklenerek istihdam artışına katkı sağlanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda Fed hakkında en çok merak edilen sorular ve yanıtları yer almaktadır.
Fed hangi ülkenin merkez bankasıdır?
Fed, Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankasıdır ve yasalarla kendisine tanınan bağımsız yetkilerle para politikasını yürütür.
Fed ne zaman kuruldu?
1913 yılında kabul edilen Federal Reserve Yasası ile kurulan Fed, Kasım 1914’te fiilen faaliyete geçmiştir.
Fed’in temel amacı nedir?
Fed’in temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve mümkün olan en yüksek düzeyde istihdam hedefi ile finansal sistemin istikrarını korumaktır.
Fed faiz oranlarını nasıl belirler?
Fed, Federal Açık Piyasa Komitesi toplantılarında ekonomik verileri değerlendirerek federal fonlama faiz oranı hedefini belirler.
Fed kararları piyasayı nasıl etkiler?
Fed’in faiz artırımı veya azaltımı kararları, kısa vadeli faiz oranlarını doğrudan etkileyerek kredi maliyetlerini ve yatırımcı algısını şekillendirir.
Açık piyasa işlemleri ne işe yarar?
Açık piyasa işlemleri, Fed’in hazine tahvili alım-satımıyla piyasaya para enjekte etmesine veya çekmesine izin vererek likiditeyi düzenlemesini sağlar.
